فنوباربیتال یک داروی ضد اضطراب و آرام بخش از دسته باربیتورات‌هاست اما با اثر بخشی در درمان صرع بیشتر شناخته می‌شود. این دارو نیز مانند سایر داروها در کنار فواید و خاصیت‌های درمانی بسیار زیاد، عوارض جانبی و موارد منع مصرفی نیز به همراه دارد که در صورت عدم  توجه به آن‌ها یا مصرف خودسرانه و بیش از حد می‌تواند عواقب جبران ناپذیری به بار بیاورد. به همین دلیل ضروری است که اطلاعات خود را در زمینه داروی مصرفی‌تان افزایش دهید و تحت نظارت یک فرد متخصص از آن استفاده نمایید. ضمن اینکه بهترین روش مصرف این است که همزمان با درمان دارویی از خدمات مشاوره نیز استفاده شود. عمل کردن به توصیه‌های روانشناس می‌تواند نتایج مثبتی را در بهبود وضعیت سلامت شما به همراه داشته باشد. در ادامه مطلب به بررسی کامل داروی فنوباربیتال می‌پردازیم. برای کسب اطلاع بیشتر در زمینه مشاوره کنترل اضطراب کلیک کنید.

منبع : قرص فنوباربیتال

فنوباربیتال و مکانیسم اثر آن

فنوباربیتال یک داروی ضد صرع است که برای درمان بی خوابی و اضطراب نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. اين دارو از يك طرف اثر مهاري گاماآمينوبوتيريك اسيد را افزايش مي‌دهد و از طرف ديگر اثر تحريكي گلوتاميك اسيد را كم مي‌كند و بدين ترتيب با مهار انتخابي سلول‌هاي عصبي غير‌طبيعي، مانع انتشار امواج از كانون صرعي مي‌شود. این دارو به روش خوراکی و یا تزریق مورد استفاده قرار می‌گیرد. از طريق خوراكي سريعاً جذب و در بافت‌هاي بدن و مغز انتشار مي‌يابد. اين دارو توسط كبد متابوليزه مي‌شود و راه دفع آن از طریق كليوي است؛ حدود 30-20 درصد دارو بدون تغيير دفع مي‌شود. نيمه عمراین  دارو 118-53 ساعت است. زمان شروع اثر دارو از راه خوراكي 60-20 دقيقه، از راه عضلاني تا حدودي سريع‌تر از راه خوراكي و از راه وريدي حدود 5 دقيقه است. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه داروهای ضد اضطراب کلیک کنید.

مقدار مصرف دارو برای سنین مختلف

این دارو با توجه به سن و وضعیت فرد توسط پزشک دوز بندی می‌شود. به طور کلی می‌توان گفت میزان دوز معمول آن در سنین مختلف به شرح زیر است:

1. فنو‌باربیتال خوراکی

افراد بالغ: 100 تا 200 میلی گرم فنوباربیتال روزانه در سه دوز با یک دوز واحد قبل از خواب تجویز می‌شود.

کودکان: 4 تا 6 میلی گرم بر کیلوگرم فنوباربیتال روزانه هر 12 ساعت یا به صورت دوز واحد قبل از خواب تجویز می‌شود.

2. فنو‌باربیتال تزریقی

افراد بالغ: 100 تا 320 میلی گرم فنوباربیتال به فرم خوراکی یا تزریقی عضلانی تجویز می‌شود.

کودکان: 3 تا 6 میلی گرم بر کیلوگرم به صورت تک دوز تجویز می‌گردد. 

برای کسب اطلاعات در زمینه باربیتورات‌ها کلیک کنید.

عوارض جانبی داروی فنوباربیتال

از عوارض جانبی فنوباربیتال می‌توان به افت فشار خون، اضطراب، کابوس شبانه، بیش فعالی در کودکان، اختلال در توجه، عصبانیت، حالت خماری، راش پوستی، استفراغ، یبوست، کم ادراری، آنمی، مگالوبلاستیک ترومبوسیتوپنی درد محل تزریق، اسپاسم حنجره، کاهش تعداد تنفس، کم خونی، کاهش میل جنسی و اختلال در حافظه اشاره کرد در صورت بروز عوارض حتما با روانپزشک یا مشاور تماس بگیرید.

موارد منع مصرف فنوباربیتال

_حساسیت شدید به فنوباربیتال
_سابقه سوء مصرف مواد
_اختلالات تنفسی
_برونکوپنومونی
_پورفیری
_افسردگی با سابقه تمایلات خودکشی
_تداخل داروی فنوباربیتال با ویتامین D

پزشکان معتقدند که استفاده همزمان فنوباربیتال و ویتامین D باعث می‌شود متابولیسم کبدی ویتامین D به ماده غیرفعال افزایش پیدا کند و در نتیجه جذب کلسیم در بدن رو به کاهش بگذارد. به منظور جلوگیری از این پیامد پزشکان پیشنهاد می‌کنند غذاهای غنی از ویتامین D بیشتر مصرف شود. مکمل‌های ویتامین D و کلسیم ممکن است موردنیاز باشد.

نکته: در صورت داشتن هرگونه بیماری و مصرف دارو، به پزشک خود اطلاع دهید تا متناسب با آن‌ها دارو تجویز کند. 

موارد احتیاط داروی فنوباربیتال

_در صورت فراموش شدن يك نوبت مصرف دارو به محض به ياد آوردن، آن نوبت بايد مصرف شود ولي اگر تقريباً زمان مصرف نوبت بعدي فرارسيده، از مصرف نوبت فراموش شده و دوبرابر كردن مقدار مصرف بعدي خودداري نمایید.

_در طول مصرف دارو از مصرف خودسرانه ساير داروها و فراورده‌های حاوي الكل اجتناب شود.

_در صورت بروز سرگيجه، خواب آلودگي يا منگي، بايد مراقبت‌های لازم را انجام داد و از کارهایی که نیاز به هوشیاری کامل دارند خودداری نمود. 

_در صورت كاهش اثربخشی دارو پس از چند هفته، از افزایش مصرف دارو بدون تجویز پزشک جدا خودداری نمایید.

_اين دارو نبايد بيش از مقدار توصيه شده مصرف شود چرا که خطرات جانی به همراه دارد.

داروی فنوباربیتال و زردی نوزاد

به طور معمول مدت زمان زردی نوزادان به 28 روز اول تولد اطلاق می‌شود که در این دوره تقریبا ۶۰ درصد نوزادان رسیده و ۱۰۰ درصد نوزادان نارس دچار زردی می‌شوند. برخی پزشکان به منظور کاهش زردی نوزاد اقدام به تجویز داروی فنوباربیتال می‌نمایند در حالی که استفاده از این دارو سبب خواب آلودگی نوزاد می‌گردد. نوزاد خواب آلود میل کمتری به تغذیه از شیر مادر خواهد داشت و در نتیجه دچار سو تغذیه می‌شود. در ابتدای مصرف داروی فنوباربیتال برای کاهش زردی کودک، والدین به اشتباه خوابیدن نوزاد را به جهت بهبود وضعیت سلامتی او می‌دانند اما پس از گذشت چند رو  فنوباربیتال اثرات منفی خود را نشان می‌دهد و نوزاد نیاز به بستری شدن پیدا می‌کند.

پژوهش‌های انجام شده در مورد داروی فنوباربیتال

پژوهش‌های متعددی در رابطه با موارد مصرف و یا منع مصرف داروی باربیتال توسط محققین انجام گرفته است. محمد عبدالهی از جمله پژوهشگرانی است که به اتفاق چند تن از همکاران خود به بررسی  و تعیین مقدار سریع فنوباربیتال در موارد مسمومیت به روش طیف سنجی فرابنفش پرداخت. یافته‌های این محققان حاکی از این موضوع بود که مسمومیت با فنوباربیتال عمدتا با آرام بخشی، اختلالات نورولوژیک، افت فشار خون، میوز و هیپوکسی همراه است و تاثیر طیف فرابنفش می‌تواند به عنوان یک درمان موثر بکار رود.

برای دریافت مشاوره در زمینه اضطراب و افسردگی می‌توانید در ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02166419012 با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.